مبرد(کندانسور) چیست؟

مبرد، کندانسور، چگالنده یا لوله تقطیر یکی از وسایل پرکاربرد در آزمایشگاه است که معمولا برای خالص سازی مایعات استفاده میشود. در مقاله پیش‌رو به معرفی مبرد، انواع آن و کاربردهای آن خواهیم پرداخت.

مبرد وسیله ای است که به کمک آن، گازها را میعان میکنند. گاز مورد نظر وارد کندانسور شده و با قرارگیری در لوله ای با محیط سرد، میعان میشود. میعانات گازی از لوله« خارج شده و مورد استفاده قرار میگیرند.

مبرد ها عمدتا برای خالص سازی یا جداسازی مایعات استفاده میشوند. برای خالص سازی، مایع مورد نظر با اعمال حرارت تبخیر شده و بخار آن از درون مبرد عبور داده میشود. در حین عبور، بخار آن مجددا میعان شده اما ترکیبات اضافی و ناخالصی های آن از همان ابتدا تبخیر نشده اند که بخواهند به همراه مایع میعان شوند.

برای جداسازی دو مایع با نقطه جوش های متفاوت، به آنها به اندازه مایعی که نقطه جوش پایینتری دارد، حرارت میدهند تا مایع با نقطه جوش کمتر تبخیر شود و پس از میعان، از ماده با نقطه جوش بالاتر جدا شود.

از مبرد ممکن است برای تقطیر و خالص سازی آب نیز استفاده شود. به همین دلیل است که به آن لوله تقطیر نیز میگویند.
مبردها اغلب از جنس شیشه های بوروسیریکاتی بوده و در برابر حرارت و بخارات خورنده مقاوم هستند.
در بعضی از کندانسورها بخاری که قصد میعان آنرا دارند را از لوله داخلی و در برخی دیگر نیز از لوله بیرونی عبور میدهند.

انواع مبردها(کندانسورها)

انواع مبردها بر اساس روش خنکسازی

مبرد ها بسته به روش خنکسازی، به دو نوع تقسیم میشوند:

خنک سازی با استفاده از هوا:

در این نوع مبردها از هوا برای سرد کردن گاز و میعان شدن آن استفاده میشود. از این مبردها اغلب برای چگالش مایعاتی با نقطه جوش بالا(معمولا بالای ۱۰۰ درجه سانتی گراد) استفاده میشود.

خنک سازی با استفاده از مایع:

در این نوع مبردها از مایعات(مثلا اب سرد) برای سرد کردن گاز و میعان شدن آن استفاده میشود. معمولا به این صورت است که آب سرد وارد لوله بیرونی شده و باعث سرد شدن لوله داخلی میشود. با عبور گاز از لوله داخلی، گاز سرد شده و تبدیل به مایع میشود.

کندانسورهایی که با استفاده از مایعات اقدام به خنک کردن بخار میکنند، دارای انواع دقیقتی نیز هستند که در ادامه نام برده میشوند: